Είδη δικαίου της ΕΕ

Πρωτογενές δίκαιο: Συνθήκες της ΕΕ

Κάθε δράση που αναλαμβάνει η ΕΕ βασίζεται στις Συνθήκες. Αυτές οι δεσμευτικές συμφωνίες μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, ιδίως η Συνθήκη της Ρώμης και η Συνθήκη του Μάαστριχτ, καθορίζουν τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τους κανόνες λειτουργίας των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, τον τρόπο λήψης των αποφάσεων και τη σχέση μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών της.

Οι Συνθήκες είναι το σημείο εκκίνησης για τη νομοθεσία της ΕΕ και, ως εκ τούτου, χαρακτηρίζονται ως πρωτογενές δίκαιο. Η ΕΕ μπορεί να θεσπίζει νόμους μόνο στους τομείς πολιτικής στους οποίους την έχουν εξουσιοδοτήσει τα κράτη μέλη της βάσει των Συνθηκών της ΕΕ. Πρόκειται για την αρχή της δοτής αρμοδιότητας.

Οι Συνθήκες αποτελούν αντικείμενο διαπραγματεύσεων και συμφωνίας μεταξύ όλων των κρατών μελών της ΕΕ και στη συνέχεια επικυρώνονται από τα εθνικά τους κοινοβούλια, ενίοτε μετά από δημοψήφισμα. Με τα χρόνια, οι Συνθήκες της ΕΕ τροποποιήθηκαν για την υποδοχή νέων κρατών μελών, τη μεταρρύθμιση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, και την ανάθεση στην ΕΕ νέων τομέων ευθύνης.

• Συνθήκες της ΕΕ
• Αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ
• Τομείς δράσης της ΕΕ

Νομοθετικές πράξεις παράγωγου δικαίου

Το σύνολο της νομοθεσίας που απορρέει από τις αρχές και τους στόχους των Συνθηκών είναι γνωστό ως παράγωγο δίκαιο. Σε αυτό περιλαμβάνονται νομοθετικές και μη νομοθετικές πράξεις.

Οι νομοθετικές πράξεις είναι αποφάσεις που εκδίδονται με μία από τις νομοθετικές διαδικασίες που προβλέπονται στις Συνθήκες της ΕΕ (συνήθης ή ειδική νομοθετική διαδικασία).

Επί του παρόντος υπάρχουν πέντε είδη νομοθετικών πράξεων, οι οποίες είναι οι κανονισμοί, οι οδηγίες, οι αποφάσεις, οι συστάσεις και οι γνωμοδοτήσεις.